ADANA

Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde Anadolu yarımadasının güneyinde yer alan Adana; aynı zamanda nüfus acısından 5 büyük şehirden birisidir.

Adana İli Plaka: 01

Adana Tel Kodu: 0 322

Adana Nüfusu: 2017 yılına göre Adana'nın nüfusu: 2.216.475'tir. Nüfusun 1.108.939'u erkek, 1.107.536'sı kadından oluşmaktadır.

Adana İli Komşuları: Kuzeyinde Kayseri, Batısında İçel, Kuzeybatısında Niğde, Doğusunda Osmaniye ve Hatay, Kuzeydoğusunda Kahraman Maraş vardır.

Adana İlçeleri: Aladağ, Feke, Karataş, Tufanbeyli, Saimbeyli, Ceyhan, Çukurova, Yumurtalık, Yüreğir, İmamoğlu, Karaisalı, Sarıçam, Seyhan, Pozantı, Kozan.

Adana'nın İklimi: Tipi Akdeniz iklimi yazları çok kurak, sıcak, kışlar ılık ve yağışlı geçerken dağlık bölümlerde Akdeniz ve karasal iklim karması hüküm sürer. Kar yağışı 20-30 senede bir yağarken yağışlar yağmur şeklindedir.

Dağları: Adana ili Toroslarla çevrilidir. Kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı kısımları Orta Toros'lar Amanoslar'a kadar uzanmaktadır. Daha sonra Batı'da Bolkar Dağları, Aladağlar, Tahtalı Dağları ve Binboğa Dağları vardır. Binboğa Dağları Kahramanmaraş'a kadar uzanmaktadır.

Nehirleri: Ülkemizin en büyük ırmaklarından olan Seyhan ve Ceyhan nehirleri Adana içinden akmaktadır.

Gölleri: Seyhan Baraj gölü, Kozan Baraj gölü, Çatalan ve Nergizli Barajları, Akyatan, Tuz Gölü, Akyayan, Ağyatan, Dipsiz Göl ve Yedigöller bulunur.

Ovaları: Çukurova ülkemizin en büyük delta ovalarından birisidir. Bunun bütününe Adana Ovası adı verilirken bu büyük havzanın kalan bölümüne Çukurova, kuzeydeki kısmına Anavarza Ovası da denmektedir. Orta Toroslardan Akdeniz'e uzanan ovalara Ceyhan, Yüreğir, Yumurtalık, Osmaniye, Haruniye, Misis ovalarıdır.

TARİHİ

M.Ö. 6000 yıllarına dayanan tarihiyle Adana sırasıyla Hititlerin bir kolu olan Luvi Krallığı, Arzava Krallığı, Hiti Karallığı, Frigler, Asurlar, Klikyalılar, Persler, Hellenistik dönemde ise Selökidler, Karsunlar, Bizanslılar Milattan sonraki dönemde ise Ermeni Krallığı, Mısır Türk Memlukluları, Osmanlılar hüküm sürmüştür. Daha sonra Fransızların işgaline uğrayan Adana; 5 Ocak 1922'de kurtarılmıştır.

Yunan mitolojisine göre Adana'nın adı Gök tanrısı Uranus'un Adanus olan oğlundan almıştır. Verimli sulak topraklara sahip Adana Seyhan ve Ceyhan deltalarında yer alır ve Hititlerden Osmanlıya kadar çok sayıda büyük medeniyete de ev sahipliği yapmıştır.

Roma Devleti'nin M.Ö. 1. yüzyılda hakimiyetine girmiş ve bu dönemde Doğu Roma'nın ticaretinin döndüğü merkezi konumuna gelmiştir.. 14. yüzyılda Memlukluların eline geçen Adana bu sayede Türklerin olmuştur.

Ramazanoğlu Beyliği 1352-1517 yılına kadar Adana'da hüküm sürmüş, 1517 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır.

1918 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın bitimiyle Türkler için yeni bir sayfa açılmıştır. 31 Ekim 1918 yılında Yıldırım Orduları Komutanlığı'nı Alman Mareşalden devir alan Mustafa Kemal Paşa; Kurtuluş Savaşı'nın ilk işaretini burada vermiştir. Tüm bunlar olurken düşman devletler Adana'yı işgale başlamış ve burada hayal ettikleri Ermeni devletini kurma planlarını uygulamaya koymuşlardır. İşgal devletleri Adana'da her türlü baskıyı işkenceyi yapmışlardır. Buna dayanamayan Adanalılar örgütlenme kararı alarak burada 'Klikya Milli Kuvvetler Teşkilatı'nı kurmuşlardır.

5 Ağustos 1920'de Mustafa Kemal önderliğinde Fevzi Çakmak ve milletvekilleri Pozantı'ya gelerek burada kongre gerçekleştirmişlerdir. 1920'de işgalci Fransa yenilmiş ve T.B.M.M.'yi tanımıştır. Yenilgiden sonra Fransızlarla 20 Ekim 121'de Ankara Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşmaya göre Fransızlar 5 Ocak 1922'de Adana'dan tamamen ayrılmışlardır.

ADANA'DA NERELERE GİDİLMELİ?

Antik Kentler ve Ören Yerleri

Şar Antik Kenti: Kayseri sınırlarına yakın Tufanbeyli İlçesi'nin kuzey ucunda yer alan antik kentte Roma, Hitit, Bizans dönemlerine ait eserler bulunmakla birlikte; günümüze ulaşan eserlerin çoğu Roma döneminden kalmadır.

Şar “Kilikya Komanası” olarak anılır. Şar antik kenti Etilerin dini merkezlerinden birincisi “Pontus Komanası” ikincisi ise Şar'dır.

Misis Antik Kenti: Tarihi İpek Yolu üzerinde kurulmuş antik kent Ceyhan nehrinin kenarındadır. Kentin tarihi Neolitik Çağ'a dayanan höyükle başlamaktadır.

Anavarza Antik Kenti: Kozan ilçesinin güneyinde bulunan kent; Roma İmparatorluğu döneminde Caesarea ad Anabarsum olarak anılmaktadır.

Akören: Aladağ ilçesi Akören beldesi ören yeridir. Kalıntılar arasında dört adet kilise ve caddeler tespit edilmiştir.

Sirkeli Mutavalli: Antik Kent Sirklei Köyü Misis-Ceyhan karayolu üzerinde bulunmaktadır.

Magarsos Antik Kenti: Adana Karataş kasabasının güneybatısında bulunur.

Aegea Antik Kenti: Adana'nın Yumurtalık ilçesinde antik kente ait kalıntılar bulunmuştur.

Yılan Kale: Yılan Kale, dağ kalelerinin ilki olmakla birlikte Misi ile Ceyhan arasında tepe üzerinde bulunur.

Dumlu Kalesi: Dumlu Köyü civarında bulunan kale, tepe üzerinde olup aynı zamanda dağ kalelerinin de ikincisidir.

Kozan-Sis Kalesi: Dağ kalelerinin dördüncü halkasını oluşturan kale; Kozan ilçe merkezindedir.

Toprak Kale: M.Ö. 3. yüzyılda yapılmış olan kale, toprak tepe üzerinde kurulmuş olup Adana'nın doğusundadır.

Cem Kalesi: Kadirli yakınlarındaki kale, Ortaçağdan kalmadır.

Kurtlar Kalesi: Bahçe ilçesinde bulunan kale, Adana'nın doğusundadır.

ADANA MÜZELER

Adana Arkeoloji Müzesi: 1924 yılında kurulan müze; ülkemizin en eski müzelerindendir.

Adana Atatürk Müzesi: 19. yüzyılda yapılmış Adana evlerinden olan müze Seyhan Caddesi üzerindedir.

Adana Etnografya Müzesi: 1924 yılından sonra Adana il merkezinde bulunan kilise müze olarak kullanılmaya başlamıştır.

Misis Mozaik Müzesi: İpek yolu üzerinde il merkezine 26 km. uzaklıktadır.

ADANA CAMİLERİ

Hasan Ağa Camii: Osmanlı mimarisinin örneklerinden olan camiinin planı Mimar Sinan tarafından yapılmış olup Eski Camii'nin arkasında bulunur.

Ağca Mescit: 1409 senesinde bir Türkmen Ağası tarafından yaptırılan Camii, en eski Türk eseridir.

Eski Cami ve Medresesi: “Yağ Camii” adıyla da anılan cami Adana merkezdedir.

Ulu Camii ve Külliyesi: Sanatsal açıdan çok önemli olan eser Ramazanoğulları tarafından yaptırılıştır. Halen ayakta olan cami, Selçuklu, Memluk ve Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşımaktadır.

Alemdar Mescidi: Mescid; 1748 yılında Alemdar Kul Mustafa Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır.

Mestanzade Camii: Hacı Mahmut Ağa tarafından 1682 yılında inşa ettirilmiştir.

Şeyhoğlu Camii: Camii hakkında detaylı bilgilere ulaşılmasa da 1758 yılında inşa edildiği bilinmektedir. Camii Kayalıbağ Mahallesinde bulunmaktadır.

Şefika Hatun Camii: Şefika Hatun tarafından 1915 yılında yaptırılmıştır.

Memiş Paşa Camii: Türkocağı mahallesindeki Camii; Adana Valisi Memiş tarafından 1825 yılında onarılmış olup o yüzden adı Memiş Paşa olarak kalmıştır.

Cuma Fakih Camii: Cuma Fakih tarafından 1541 yılında yaptırıldığı bilinmektedir.

Ali Dede Mescidi: Mescid 1704 yılında Ali Dede adına yaptırılmıştır.

Ceyhan-Ulu Camii: Nogay Abdülkadir Ağa tarafından 1868 yılında yaptırılmıştır.

Ceyhan Kurt Kulağı Camii: Haydar Ağa tarafından 1601 yılında yaptırılmıştır.

Yeni Camii: 1724 yılında yaptırıldığı bilinmektedir.

Küçük Mescid: 1482'de Ramazanoğlulları tarafından yaptırılmıştır.

Yeşil Mescid: 1741 yılında yaptırıldığı bilinmektedir.

Kozan Hoşkadem Camii: 1448'de yapılmış olup Camii, Kadirli'dedir.

Ramazanoğlu Türbesi: Piri Mehmet Paşa tarafından Ulu Camiiyle bitişik olan türbe, 1541'de yapılmıştır.

Şehit Duran Mezarı: Fransızlara karşı verilen ilk şehit mezarı Sed boyundadır.

Ağcabey Kümbeti: 1856 yılında yaptırılan türbe Bahçe ilçesindedir.

HANLAR HAMAMLAR ve ÇARŞILAR

Gön Hanı: Tarihi han Ramazanoğlu Piri Mehmed Paşa tarafından 1530 yılında inşaa ettirilmiştir. Tarihi han, günümüze ulaşamamış yıkılmıştır.

Tuz Hanı: Günümüze tam haliyle ulaşamayan han; Ulucami mahallesindedir.

Havraniye Kervansarayı: Günümüze kadar gelemeyen kervansaray Ceyhan Havraniye köyündedir.

Kurt Kulağı Kervansarayı: 1659 yılında Hüseyin Paşa tarafından yaptırılan han Ceyhan Kurtkulağı köyündedir.

Soluhan Kervansarayı: Feke ve Kozan arasında buluyor.

Çarşı Hamamı: Adana'nın merkezdedir.

Irmak Hamamı: Seyhan Nehri kıyısındadır.

Mestan Hamamı: 1682 yılında yaptırılmıştır.

Yeni Hamam: 1720 yılında yaptırılmıştır.

Taş Köprü: Romalılardan kalma köprü, şehrin iki yakasını birleştirir.

Büyük Saat: 1882 yılında dönemin valisi Abidin Paşa tarafından yaptırılan kule, Adana'nın simgesi haline gelmiştir.

ADANA PLAJLARI

Yumurtalık Plajı: Mavi bayraklı plaj Adana merkeze 81 km'dir.

Belediye Halk Plajı: Yumurtalık'tadır.

Çukurova Üniversitesi Kamp Yeri Plajı: Yumurtalık'tadır.

Tarım Kredi Tesisleri Plajı: Yumurtalık'tadır.

Alara Plajı: Yumurtalıkta olup mavi bayraklıdır.

Zeytinbeli Plajı.

Botaj Plajı: Adana Ceyhan'dadır.

İncirli Plajı: Adana Ceyhan'dadır.

Bahçe Beldesi Halk Plajı: Karataş'tadır.

Harbiş Halk Plajı: Karataş'tadır.

Maliye Kmapı Plajı: Karataş'tadır.

Orman İçi Halk Plajı: Karataş'tadır.

Tuzla Köy Hizmetleri Plajı: Karataş'tadır.

Tuzlu Milli Eğitim Kampı: Karataş'tadır.

ADANA'DA NELER YENİR?

Adana Kebabı: Yemeye doyamayacağınız meşhur Adana kebabını yerinde yemenizi tavsiye ederiz.

Adana Lahmacunu: Malzemesi bol lahmacunların lezzetine doyamazsınız.

Analı Kızlı: Bulgur ve kıymayla irili ufaklı hazırlanan lezzetli bir çorbadır.

Mumbar: Görünüşü biraz değişik olsada müptelası çoktur.

Kırkkat: Şırdana benzer kırk kat sarılır.

Bici bici: Gül şerbeti ve muhallebiden oluşan bir tatlı çeşididir.

Sarı Burma: Büzgü şeklinde hazırlanan tatlı baklavaya göre daha kıtırdır.

Kaynar: Adana yöresine ait Lohusa şerbetidir.

Misis Ayranı: Kaymak gibi çok lezzetli bir ayran.

Aşlama: Meyan kökünden yapılan içecek.

Karakuş: Cevizli şerbetli bir tatlıdır.

Kamhi Çorbası: Buğday ve etten yapılan bir tür çorbadır.

Fellah Köftesi: İnce bulgurla hazırlanan lezzet üzerine domates salçası biber salçası ve sarımsaklı sosla sunulur.

İçli Köfte: Adana'ya ait içli köfte haşlanarak yapılır.

Kedibatmaz: Ceviz kaz eti ve mısır ununun buluşmasıyla lezzet doruğa çıkar.

Kaz Başı: Kuzudan hazırlanır.